Cùng với sự phát triển của cuộc sống hiện đại, những thói quen “xấu xí” ngày càng trở nên nhiều hơn và từ đó những vấn đề về gan ngày một tăng lên nhanh chóng hơn bao giờ hết. Xơ gan là một trong những căn bệnh thường gặp bởi đây là biến chứng của rất nhiều bệnh cũng như các vấn đề liên quan đến lá gan.

BỆNH XƠ GAN

Xơ gan là một căn bệnh mãn tính liên quan đến gan. Khi gan bị xơ, các tế bào khỏe mạnh trên gan vì một lý do nhất định nào đó sẽ bị thay thế bởi những mô xơ, sẹo và hình thành nên các nốt tân sinh từ đó khiến cho chức năng gan suy giảm, gan không thể thực hiện được những hoạt động bình thường của nó nữa.

Gan bị xơ hóa

Hiện nay, theo các thống kê, xơ gan là một trong những nguyên nhân chính gây nên tình trạng tử vong ở những người nằm trong độ tuổi từ 45 đến 65 tại Mỹ. Theo ước tính, mỗi năm có khoảng 30.000 người chết vì bệnh xơ gan.

ĐỐI TƯỢNG DỄ MẮC XƠ GAN

Xơ gan là căn bệnh khó phát hiện ở giai đoạn đầu, chỉ đến khi bệnh nặng mới xuất hiện những triệu chứng điển hình, do đó việc hỗ trợ điều trị bệnh xơ gan gặp nhiều khó khăn hơn bao giờ hết. Những đối tượng có nguy cơ mắc xơ gan cao cần có ý thức và chủ động đi khám nhằm tầm soát bệnh sớm. Đó là những đối tượng:

• Người mắc hoặc có các vấn đề về gan như gan nhiễm mỡ, viêm gan do rượu, viêm gan virus,  nóng gan…
• Người nghiện rượu hoặc do tính chất công việc thường xuyên phải uống rượu, bia;
• Người thừa cân béo phì hay những người thường xuyên ăn những món có nhiều chất béo.

BỆNH XƠ GAN CÓ TRIỆU CHỨNG NÀO?

Trong giai đoạn đầu, các triệu chứng của bệnh nhân xơ gan đều khá mờ nhạt. Nhưng khi nhiều mô sẹo thay thế cho mô khỏe mạnh và chức năng gan suy giảm, bạn có thể có các triệu chứng sau:

Xơ gan giai đoạn đầu

Xơ gan giai đoạn đầu hay thường được gọi là xơ gan còn bù. Giai đoạn xơ gan còn bù là khoảng thời gian khi người bệnh vừa chuyển từ bệnh viêm gan mạn tính sang bệnh xơ gan. Gan là một cơ quan có khả năng bù trừ rất tốt nghĩa là khi gan bị hư hoại thì các phần gan còn lại sẽ “ gánh” thêm công việc của các phần gan bị hư, cho nên ít khi có biểu hiện tình trạng suy giảm chức năng gan trong giai đoạn đầu. Chính vì vậy các triệu chứng xơ gan trong giai đoạn này thường nghèo nàn, người bệnh có thể biểu hiện như:

• Bệnh nhân cảm thấy khó chịu bên trong, ăn không tiêu, đầy bụng, khó tiêu, rối loạn tiêu hóa.
• Cơ thể mệt mỏi, có thể bị sốt nhẹ vào buổi chiều.
• Vùng hạ sườn phải có những cơn đau không thường xuyên với mức độ tăng dần theo thời gian.
• Nước tiểu có màu vàng đậm
• Gan to lách to
• Xuất hiện các mao mạch hình sao ở lưng, ngực, bàn tay, chân mẩn đỏ.
• Lông ở nách và bộ phận sinh dục thưa dần.
• Móng tay khô, trắng, nam giới tinh toàn teo nhẽo, vú teo. Ở nữ suy giảm ham muốn tình dục có thể có hiện tượng vô kinh, ở nam suy giảm ham muốn tình dục có thể liệt dương.
• Giai đoạn xơ gan còn bù diễn ra ổn định lâu dài trong nhiều năm nhưng thường tiến triển nặng dần theo từng đợt. Bệnh có thể phát triển nhanh chóng nếu gặp điều kiện thuận lợi.

Xơ gan giai đoạn cuối

Triệu chứng ứ động dịch cổ trướng

Giai đoạn xơ gan mất bù thường còn gọi là xơ gan giai đoạn cuối, là giai đoạn mà gan đã bị suy nhược trầm trọng gần như mất khả năng hoạt động.  Sở dĩ giai đoạn này còn có tên gọi là mất bù bởi vì các tế bào gan lúc này đã không còn khả năng phục hồi bù lại cho những tế bào đã bị xơ hóa. Trong giai đoạn này, 80% đến 90% cấu trúc của gan đã bị các tổ chức xơ phá hoại và không còn khả năng phục hồi. Người bệnh sẽ có những triệu chứng sau:

• Sức khỏe giảm sút rõ rệt, rối loạn tiêu hóa nặng nề, đi đại tiện ra phân màu đen.
• Một hoặc cả hay chân bị phù, mềm, khi ấn vào có vết lõm, để từ 1 đến 2 phút sau vết lõm mới biến mất
• Bụng to lên do ứ đọng dịch cổ trướng. Nếu dịch quá nhiều có thể chèn lên các động mạch, làm giãn, vỡ dây tĩnh mạch thực quản, khiến bệnh nhân chảy máu ồ ạt mà chết.
• Xuất hiện hiện tượng hoàng đản, da ban đầu có thể vàng nhẹ, sau đó ngày càng vàng đậm lên, màu vàng ở lòng bàn tay sau đó lan ra da toàn thân.
• Người bệnh có thể bị hôn mê, nửa tỉnh nửa mơ do gan không thể lọc được amoniac khiến não bị nhiễm độc làm bệnh nhân rơi vào tình trạng lúc ngất, lúc tỉnh.
• Chức năng nội tiết của cơ thể cũng bị ảnh hưởng, nam giới biểu hiện xơ gan điển hình như có thể bị teo tinh hoàn, vú to lên, giảm ham muốn tình dục, nữ giới thường bị rối loạn kinh nguyệt hoặc mất kinh.
• Người bệnh có thể có những rối loạn về tinh thần như mất khả năng tập trung, rối loạn giấc ngủ. Nếu bệnh diễn tiến nặng, người bệnh sẽ bị kích động, vật vã rồi dần dần bị hôn mê có thể dẫn đến tử vong.
• Giai đoạn này, chức năng gan đã suy giảm nghiêm trọng. Việc hỗ trợ điều trị chủ yếu tập trung vào giảm đau đớn cho bệnh nhân, hỗ trợ điều trị triệu chứng bằng các thuốc giảm đau, lợi tiểu, giảm phù…

NGUYÊN NHÂN BỆNH XƠ GAN

Hiện nay, có một số những nguyên nhân chính được xác định là thủ phạm gây ra bệnh xơ gan:

Đồ uống có cồn: Rượu, bia và những đồ uống có cồn có thể nói là nguyên nhân chính gây nên những vấn đề về gan, đặc biệt trong những loại rượu tự nấu không tinh khiết có nhiều chất độc hại gây tổn thương nghiêm trọng lên các tế bào gan.

Nguyên nhân xơ gan do rượu bia

Xơ gan do ứ mật: Mật đọng lại do viêm, tắc hay sỏi mật sẽ có những ảnh hưởng tiêu cực lên lá gan cũng như các tế bào gan và từ đó có thể khiến gan bị xơ.

Xơ gan do viêm gan: Viêm gan B và C sau một thời gian dài không được hỗ trợ điều trị hoặc điều tị không đúng cách có thể là cơ hội để xơ gan phát triển.

Ngoài ra, còn có một số những nguyên nhân khác gây nên bệnh xơ gan như do ký sinh trùng, do ứ đọng máu kéo dài, do sự tích tụ độc tố lâu ngày hay thậm chí do dùng một số loại thuốc.

TÁC HẠI CỦA XƠ GAN

• Xuất huyết tiêu hóa

• Cổ chướng

• Hôn mê gan

• Ung thư gan

• Hội chứng gan – thận

PHÒNG CHỐNG BỆNH XƠ GAN

Để hạn chế căn bệnh xơ gan nguy hiểm này ghé thăm chúng ta cần:

• Thực hiện tốt các biện pháp phòng chống lây nhiễm virus viêm gan
• Hạn chế dùng các loại đồ uống có cồn
• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng
• Phòng chống nhiễm sán là gan
• Hỗ trợ điều trị triệt để các bệnh đường mật
• Dùng các loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ
• Kiểm tra gan định kì